Transplantacija embriona predstavlja biotehnološku metodu putem koje se embrioni jedne genetski superiorne plotkinje (donor, davaoc) presađuju (transplantuju) u matericu druge ženke (primaoc, recipijent), koja služi kao fiziološka (surogat) majka, odnosno završava gravidnost do kraja. Putem embriotransfera, višekratnim uzimanjem većeg broja embriona od jednog donatora, moguće je dobiti znatno veći broj njegovih potomaka, nego što bi to bilo moguće prirodnim ritmom reprodukcije ili veštačkim osemenjavanjem.

Prva uspešna transplantacija embriona kod goveda je izvršena 1951. godine. Od tada transplantacija embriona ima sve veću ulogu u povećanju genetskog napretka u govedarstvu.

Danas se tehnologija transplantacije embriona u govedarstvu koristi za:

• dobijanje teladi od genetski superiornih majki,
• dobijanje teladi od “infertilnih” krava,
• dobijanje teladi tovnih rasa od majki mlečnih rasa,
• trgovina sa embrionima i njihova distribucija u pojedine krajeve sveta,
• upotrebu u programu MOET (multiovulacioni embrio transfer),
• proizvodnju identičnih blizanaca,
• proizvodnju potomaka željenog pola,
• čuvanje genetskih resursa i
• naučna istraživanja.

BENEFITI EMBRIOTRANSFERA

U odnosu na veštačko osemenjavanje, primenom embriotransfera se može postići brži genetski napredak i dobiti veći broj potomaka (teladi) od jedne kvalitetne plotkinje (junice/krave). Primena veštačkog osemenjavanja je svakako dala veliki doprinos u genetskom unapređenju životinja, ali ova biotehnološka metoda, takođe, ima i svoja ograničenja.

Glavno ograničenje primene veštačkog osemenjavanja je relativno dug put do dobijanja životinja visokog genetskog potencijala, s obzirom na to da takvo potomstvo nosi polovinu gena od oca, dok drugu polovinu gena dobija od majke, koja nije uvek visokog genetskog potencijala. U odnosu na primenu embriotransfera, za genetsko unapređenje životinja i dobijanja željenih rezultata putem veštačkog osemenjavanja potrebno je nekoliko generacija životinja, budući da je generacijski interval u govedarstvu najduži od svih domaćih životinja.

Pored unapređenja stočarske proizvodnje, u smislu poboljšanja proizvodnih osobina i povećanja proizvodnje mleka, mesa i drugih stočarskih proizvoda, primena embriotransfera omogućava da se populacija životinja na farmi genetski brzo “ujednači” po svojim karakteristikama, ali i ispunjavanje drugih ciljeva, kao što je očuvanje retkih i autohtonih rasa domaćih i divljih životinja.

Glavne prednosti primene embriotransfera u govedarstvu su:

• Dobijanje znatno većeg broja potomaka od jedne, genetski superiorne, ženke.
• Dugotrajno čuvanje embriona od određene ženke.
• Lakši transport embriona na veće udaljenosti.
• Izbegavanje rizika transporta, aklimatizacije i karantina genetski visokovrednih ženki.
• Sprečavanje širenja zaraznih bolesti.
• Definisanje pola dobijenih potomaka.
• Ekonomska korist od prodaje embriona.

Prednosti primene embriotranfera kod odgajivača/farmera jeste mogućnost iskorišćavanja krava nižeg genetskog potencijala koje se nalaze na farmi kao recipijentkinje za embrione koji potiču od genetski superiornih ženskih grla koje se nalaze na istoj ili drugoj farmi, što osigurava brži i efikasniji genetski napredak u stadu i ostvarivanje zadatih ciljeva.
Takođe, primenom embriotransfera se izbegavaju troškovi uvoza ženskih grla iz inostranstva, s obzirom da je cena embriona značajno manja od cene uvežene junice.